Om maar met de deur in huis te vallen: er moet ons iets van het hart. We zijn door diverse oorzaken in een nieuw soort crisis beland. We weten allemaal te duiden wat er aan de hand is, maar niemand weet het op te lossen. Althans, daar lijkt het op.
We hebben enerzijds een schijnbaar vastberaden overheid, die op de rechterzijde van het spectrum wil “bouwen, bouwen, bouwen” en zich voorneemt om 100.000 woningen per jaar te realiseren. Anderzijds maken we dagelijks mee dat diezelfde overheid projecten vertraagt, te weinig ambtelijke capaciteit heeft en - eerlijk is eerlijk - als gevolg van ons democratische systeem vaak wordt teruggefloten door ontevreden burgers.
Ons jongste praktijkvoorbeeld is een appartementencomplex in een grote stad, dat al jaren in voorbereiding is en ondanks de stijgende prijzen tóch in opdracht wordt gegeven door een ontwikkelaar, maar vervolgens door een nieuwe stedenbouwkundige in diezelfde stad wordt teruggefloten en opnieuw moet beginnen. Dit is slechts één voorbeeld, maar wel tekenend voor onze maatschappij. De vorige stedenbouwkundige is plotseling vervangen, maar de ontwikkelaar en wij zitten met de gebakken peren. We kunnen ons dergelijke processen juist in deze crisistijd niet meer permitteren.
Gelukkig zijn er ook andere voorbeelden, zoals ons initiatief om op verzoek van een gemeente een tijdelijk appartementencomplex voor Oekraïense vluchtelingen te realiseren en om direct ook in de lokale behoefte aan woonruimte te voorzien. De architect ontwierp een prachtig plan voor ons droogstapelsysteem, wat stedenbouwkundig perfect paste. Binnen zes weken werd er door de gemeente vergund en begonnen we direct met deze snelle, technische oplossing. Er kwamen wel bezwaren van de omgeving, maar gelukkig werden we in een kort geding in het gelijk gesteld. Het kan dus wel, als de (lokale) politieke wil er maar is en het proces wordt omarmd. In augustus zijn we begonnen en eind november nemen we het gebouw in gebruik.
Onze branche is zich aan het voorbereiden op een nieuwe werkelijkheid, waarbij arbeidskrapte wordt opgevangen door robotisering en industrialisatie. Maar zolang de zekerheid ontbreekt van de feitelijke realisatie van projecten, doordat de beschikbare locaties en de ambtelijke capaciteit ontbreken, zullen we ons toch echt af moeten vragen wat daar de consequenties van zijn. We hebben fantastische proposities in de aanbieding, met energieleverende gebouwen die CO2-negatief zijn, inclusief elektrisch vervoer en de oplossing voor netcongestie.
Gelukkig werden deze week door minister De Jonge en de provincies de handtekeningen gezet voor 900.000 woningen. De “we doen het samen maatschappij“ wordt vaak wel beleden, maar nauwelijks in de praktijk gebracht. De branche zorgt voor oplossingen, hopelijk de overheid dit keer écht voor de realisatiemogelijkheden. Wij zijn er klaar voor, maar hopelijk na de volgende deceptie niet klaar mee.